Ciąża to wyjątkowy stan. Każda kobieta znosi ten okres inaczej. Część pań cieszy się świetnym zdrowiem, tryskają energią i mogą “przenosić góry”. Inne natomiast wręcz przeciwnie – tracą energię oraz borykają się z różnymi bardziej lub mniej poważnymi trudnościami. Szacuje się, że ⅔ kobiet ciężarnych boryka się z nieprzyjemną dolegliwością, jaką jest zgaga. Dlaczego tak dużo kobiet w ciąży to dotyka? I jak sobie z tym radzić?
Skąd się bierze zgaga w ciąży?
Zgaga (łac. pyrosis) powstaje w wyniku cofania kwaśnego soku żołądkowego z żołądka do przełyku (tzw. refluks żołądkowo-przełykowy). Dolegliwości odczuwane są pośrodku klatki piersiowej (za mostkiem) lub w nadbrzuszu, mogą promieniować też do szyi, gardła, krtani, kąta żuchwy, a nawet bocznych części klatki piersiowej. Objawy zgagi to:
● uporczywe palenie i pieczenie w przełyku
● bóle zamostkowe
● kwaśny posmak w ustach
● odbijanie
● wymioty
W ciąży zgaga jest konsekwencją zmian hormonalnych oraz wzrostu ciśnienia wewnątrz żołądka. Wzrost stężenia progesteronu na początku ciąży przyczynia się do rozluźnienia mięśni gładkich, w tym dolnego zwieracza przełyku. To właśnie może być przyczyną zarzucania treści pokarmowej. W II i III trymestrze ciąży natomiast, na skutek rozrastającej się macicy, dochodzi do zmiany położenia żołądka i wzrostu ciśnienia wewnątrz niego. W związku z tym zgaga może (ale nie musi) dotyczyć całego okresu ciąży.
Jak radzić sobie ze zgagą?
Zgaga może być bardzo uciążliwa i wpływać na dyskomfort oraz złe samopoczucie. Dobry stan zdrowia i pozytywna energia są bardzo ważne, zwłaszcza dla przyszłej mamy. Niestety, kobieta ciężarna nie może sięgnąć po każdy lek, aby sobie ulżyć. Na rynku dostępne są preparaty bez recepty, które mogą być stosowane w ciąży, jednak zanim ciężarna po nie sięgnie, powinna pamiętać o paru zasadach, które mogą pomóc ulżyć albo nawet zapobiec tej nieprzyjemnej dolegliwości. Zasady te polegają na:
❖ spożywaniu posiłków bez pośpiechu i dokładnym przeżuwaniu każdego kęsa
❖ unikaniu przejadania się, bardziej wskazane jest jedzenie częściej, małych porcji
❖ unikaniu zbyt gorących, ostrych, tłustych i smażonych potraw, kawy, mocnej, czarnej herbaty, napojów gazowanych, owoców cytrusowych, słodyczy, całkowitym wyeliminowaniu używek takich jak alkohol i nikotyna (powinno być to oczywiste, niestety nie zawsze jest)
❖ spożywaniu ostatniego posiłku około 2-3 godziny przed snem
❖ spaniu z głową położoną wyżej, aby nie naciskać na zastawki żołądka
❖ unikaniu zginania się sięgając po coś, lepiej uklęknąć/przykucnąć
❖ ubieraniu luźnych, wygodnych ubrań, które nie będą uciskać brzucha lub talii
W przypadku wystąpienia zgagi warto sięgnąć po:
➔ wodę niegazowaną
➔ herbatę/napar z imbiru, rumianku, korzenia mniszka lekarskiego lub siemienia lnianego
➔ świeżo wyciskane soki z marchwi, buraków, czy ogórków kiszonych
➔ migdały
➔ mleko, jogurty naturalne, kefir
➔ preparaty zawierające węglan wapnia, węglan magnezu, które wiążą kwas solny w żołądku i go neutralizują.
W preparatach na zgagę można znaleźć dodatkowo alginiany, które działają osłonowo. Alginiany w żołądku tworzą żel, który pokrywa powierzchnię zjedzonego pokarmu. Tworzą tym samym barierę między żołądkiem a przełykiem, dzięki temu pokarm się nie cofa. Wspomagają ponadto regenerację nabłonka podrażnionego w wyniku zgagi. Leki te dostępne są w formie zawiesiny, saszetek z żelem, tabletek do ssania i rozgryzania.
Piśmiennictwo:
- Zgaga w ciąży – jak złagodzić uciążliwe pieczenie?, pbkm.pl, https://www.pbkm.pl/pregnancy-zone-2/choroby-w-ciazy/zgaga-w-ciazy-jak-zlagodzic-uciazliwe-pieczeni e, dostęp: 25.02.2022
- Dlaczego pojawia się zgaga w ciąży?, pbkm.pl, 27.04.2021, https://www.pbkm.pl/pregnancy-zone-2/choroby-w-ciazy/dlaczego-pojawia-sie-zgaga-w-ciazy, dostęp: 25.02.2022
- B. Wesołowska, Domowe sposoby na zgagę w ciąży., bepanthen.pl, https://www.bepanthen.pl/abc-macierzynstwa/domowe-sposoby-na-zgage-w-ciazy, dostęp: 25.02.2022
- M. Pawlak, Zgaga w ciąży – objawy, przyczyny, leczenie., medonet.pl, 25.09.2019, https://www.medonet.pl/zdrowie,zgaga-w-ciazy—objawy–przyczyny–leczenie,artykul,1733763.html, dostęp: 25.02.2022
- Zgaga – jakie leki może zażywać kobieta w ciąży?, poradnikzdrowie.pl, 18.07.2019, https://www.poradnikzdrowie.pl/ciaza-i-dziecko/przebieg-ciazy/zgaga-jakie-leki-moze-zazywac-kobieta-w -ciazy-aa-3HyJ-b7pQ-r1vy.html, dostęp: 25.02.2022