Zgaga jest problemem powstającym wskutek cofnięcia się nadtrawionej treści pokarmowej do przełyku, co wywołuje dyskomfort i charakterystyczne uczucie pieczenia. Okazjonalne występowanie zgagi nie powinno być powodem do zmartwień, gdyż przeważnie jest to następstwo np. przejedzenia lub spożycia ciężkostrawnego posiłku. Przewlekła zgaga stanowi jednak sygnał, że układ pokarmowy wymaga dokładniejszych badań i kontaktu ze specjalistą.
Co może być przyczyną przewlekłej zgagi?
Na wstępie warto zaznaczyć, że zgaga sama w sobie chorobą nie jest. To jeden z objawów rozluźnienia mięśnia zwieracza przełyku, który zabezpiecza przełyk przed cofaniem się treści żołądkowej. Poluzowanie tej struktury mięśniowej powoduje zarzucenie kwaśnej treści żołądkowej, co w konsekwencji powoduje podrażnienie przełyku i wyzwolenie charakterystycznych objawów – bólu w formie pieczenia na wysokości mostka i w przełyku, kwaśnego posmaku i zwiększonej tendencji do poposiłkowego odbijania.
Przyczyn przewlekłej zgagi jest więcej, niż mogłoby się wydawać. W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na codzienną dietę – nadmierne spożycie produktów spożywczych sprzyjających rozluźnieniu zwieracza przełyku to jeden z najczęstszych powodów regularnego cofania się treści pokarmowej z żołądka. Jeżeli regularnie spożywasz przesadne ilości czekolady, cytrusów, cebuli, ostrych przypraw lub wypijasz spore ilości kawy, mocnej herbaty, napojów bogatych w kofeinę bądź alkoholu, to z całą pewnością należy to zmienić. Co więcej, warto też wspomnieć, że nadkwasota jest również rezultatem nałogowego palenia papierosów.
Przewlekła zgaga to w wielu przypadkach somatyczna oznaka nadmiernego stresu lub zaburzeń lękowych. Duże napięcie nerwowe może spowodować nasiloną produkcję soku żołądkowego, co jak można się domyślić może wywoływać dyskomfort w postaci kwaśnego posmaku i pieczenia przełyku.
Nie można zapominać, że zgaga jest symptomem szeregu chorób dotyczących przewodu pokarmowego. Problem przewlekłego zarzucania treści pokarmowej może stanowić rezultat:
- dysbiozy jelitowej,
- choroby wrzodowej,
- refluksu żołądkowego,
- zespołu jelita drażliwego,
- dyspepsji czynnościowej,
- stanu zapalnego błony śluzowej żołądka.
Przewlekła zgaga jest także jedną z dolegliwości osób, które wymagają nieustannej farmakoterapii. Wszystkie produkty lecznicze powodujące rozluźnienie zwieracza przełyku są jednocześnie przyczyną występującej nadkwasoty i zgagi. Najczęściej wymienianymi lekami są beta2-mimetyki, blokery kanałów wapniowych oraz preparaty zawierające azotany np. nitroglicerynę czy molsydominę.
Warto też wspomnieć, że przesadne zmniejszenie napięcia zwieracza przełyku może mieć podłoże hormonalne. W tym miejscu należy wspomnieć o dwóch potencjalnych przyczynach:
- stosowanie doustnej antykoncepcji hormonalnej,
- ciąża i związane z nią zmiany poziomu progesteronu.
Leki na przewlekłą zgagę – co brać, aby poczuć się lepiej?
Pacjenci borykający się z regularnym odczuwaniem dyskomfortu o charakterze zgagi powinni niezwłocznie udać się do lekarza w celu wykonania badań, które pozwolą określić przyczynę występujących niedogodności. Leczenie to przeważnie połączenie zmiany nawyków żywieniowych i wdrożenie aktywności fizycznej wraz z farmakoterapią. Na rynku aptecznym występuje szereg leków OTC, które mogą skutecznie pomóc w przeciwdziałaniu zgadze.
Co zawierają leki bez recepty?
- Famotadynę (Ranigast)
- Wodorotlenki glinu i magnezu (Maalox)
- Węglan dihydoksyglinowo-sodowy (Alugastrin)
- Inhibitory pompy protonowej np. omeprazol (Bioprazol)
Leki na zgagę są dostępne w różnych formach – płynnych zawiesin, tabletek do ssania, rozgryzania i połykania.
Osoby stroniące od leków mogą zdecydować się na spożycie siemienia lnianego, które po zaparzeniu w wodzie jest idealnym sposobem na złagodzenie występujących dolegliwości i wsparcie regeneracji nabłonka przełyku.
Bibliografia:
- McRorie Jr JW. „Heartburn: lifestyle modifications and over-the-counter medications.” Nutrition Today 2018, 53(1): 18-25.
- Badillo R., Francis D. „Diagnosis and treatment of gastroesophageal reflux disease.” World Journal of Gastrointestinal Pharmacology and Therapeutics 2014, 5(3): 105-112.
- Banks M. „The modern investigation and management of gastro-oesophageal reflux disease (GERD).” Clinical Medicine 2009, 6(9): 600-604.
- https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/lista/78016,zgaga-i-pieczenie-w-nadbrzuszu
