Zgaga i niestrawność w trakcie farmakoterapii – czy leki mogą powodować nadkwasotę?

W pierwszej kolejności należy rozwiać wątpliwość, że zgaga i niestrawność dotyczą tego samego problemu. Nic bardziej mylnego. Mianem zgagi określa się jeden z objawów niestrawności, który polega na nieprzyjemnym uczuciu palenia w obrębie przełyku oraz dolegliwościach bólowych za mostkiem. Z kolei niestrawność, zwana też dyspepsją, to zespół rozmaitych objawów ze strony układu pokarmowego (np. poczucie przepełnienia, nudności, ból brzucha, wzdęcia, gazy czy właśnie zgaga). Można więc przyjąć, że zgaga nie istnieje bez niestrawności, ale dyspepsja może przebiegać bez problemu zgagi.

W przeważającej liczbie przypadków problemy nadkwasoty i niestrawności są rezultatem nieprawidłowej diety, która obfituje w cukry, utwardzone tłuszcze, sól i konserwanty. Niemniej istnieje spora liczba środków farmakologicznych prowadzących do występowania zgagi. Mowa tu o takich preparatach jak:

•  chinidyna,
• suplementy diety zawierające potas lub żelazo,
• antybiotyki w stylu klindamycyny i tetracykliny,
• niesteroidowe leki przeciwzapalne m.in. aspiryna, ibuprom,
• selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoninyselektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI),
• leki z kategorii bisfosfonianów, które stosuje się w farmakoterapii osteoporozy np.alendronian, ibandronian czy risedronian.

Ponadto nie można zapominać o grupie leków, które mogą doprowadzić do nasilenia objawów zespołu GERD – choroby refluksowej przełyku – wśród których występuje m.in. wspomniana wcześniej zgaga. W tym przypadku należy wymienić takie leki jak:

• teofilina,
• preparaty z progesteronem,
• blokery kanału wapniowego,
• leki o działaniu antycholinergicznym,
• inhibitory konwertazy angiotensyny (ACE),
• leki opioidowe np. kodeina, hydrokodon czy acetaminofen,
• trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne np. amitryptylina,
• środki o właściwościach uspokajających i wyciszających jak benzodiazepiny.

Leczenie zgagi – co warto wybrać?

Istnieje kilka grup leków wykorzystywanych do przeciwdziałania niekomfortowemu uczuciu zgagi i palenia w przełyku. Mowa tu o takich preparatach jak:

• Inhibitory pompy protonowej (IPP) hamujące wydzielanie kwasu solnego do żołądka m.in. pantoprazol.
• Połączenie kwasu hialuronowego z siarczanem chondroityny, które mają złagodzić objawy refluksu żołądkowo-jelitowego.
• Antagoniści receptora histaminowego H2, które mają za zadanie ograniczyć wydzielanie kwasy solnego m.in. ranitydyna.
• Preparaty odpowiedzialne za wzrost pH żołądka i zobojętnienie kwaśnego odczynu soku żołądkowego m.in. sole wapniowe i magnezowe.

Oprócz powyższych leków można zastosować też kuracje ziołowe, które pozwolą na złagodzenie występujących dolegliwości i zmniejszenie występowania niekorzystnych objawów. Przy problemach ze zgagą poleca się herbaty rumiankowe, żucie kawałka świeżego imbiru, stosowanie przypraw jak koper włoski czy jałowiec. Ponadto wartościowym sprzymierzeńcem jest siemię lniane, które po zaparzeniu w gorącej wodzie tworzy zawiesinę przypominającą kisiel, a to ma pozytywny wpływ ochronę przełyku, łagodzi występujące zmiany zapalne i zapobiega przed jego kolejnymi podrażnieniami.

Bibliografia:

1.  https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/gerd/expert-answers/heartburn-gerd/faq-20058535
2. https://www.ebrodnica.pl/zdrowie-i-uroda/10012-leki-na-zgage-czy-mozna-je-bezpiecznie-stosowac.html
3. https://www.cefarm24.pl/czytelnia/uklad-pokarmowy/domowe-sposoby-na-zgage-jak-sobie-z-nia-radzic