Co to jest zgaga?
Zgaga, znana również jako refluks żołądkowo-przełykowy, to nieprzyjemne uczucie pieczenia w przełyku, które może promieniować aż do gardła. Pojawia się, gdy kwas żołądkowy cofa się do przełyku. Objawy zgagi mogą obejmować uczucie pieczenia lub bólu w klatce piersiowej, gorzki smak w ustach oraz trudności w połykaniu.
Jakie są przyczyny zgagi?
Zgaga to niezwykle częsta choroba przewodu pokarmowego, która polega na cofaniu treści pokarmowej z żołądka do przełyku. Refluks, bo tak zwykle określa się ten problem, może być wywołany przez rozmaite przyczyny. Niejednokrotnie schorzenie jest uwarunkowane nieprawidłowościami anatomiczno-fizjologicznymi np. zwężeniem światła przełyku, przełykiem Barrett’a, zaburzeniem motoryki mięśnia zwieracza dolnego przełyku. Refluks jest bardzo popularnym problemem u ciężarnych, które z uwagi na zwiększone ciśnienie jamy brzusznej są narażone na zintensyfikowane wypychanie do przełyku nadtrawionego pokarmu.
Nie można też zapominać, że w wielu przypadkach choroba refluksowa wynika z nieodpowiedniego odżywiania. Zwykle jest to następstwo dużego spożycia produktów powodujących podrażnienie błony śluzowej żołądka i stymulujących wydzielanie kwasu solnego. Refluks najczęściej wynika z regularnego spożycia alkoholu, kawy, mocnej herbaty i gazowanych napojów (zwłaszcza bogatych w kofeinę). Choroba refluksowa wynika ze spożycia tłustych i ciężkostrawnych posiłków.
Co pomaga na zgagę?
Jest wiele metod łagodzenia zgagi, zarówno farmakologicznych, jak i tych bez użycia leków. Rzadko występująca zgaga może być niwelowana za pomocą leków zobojętniających kwas żołądkowy, które są dostępne w aptekach w formie tabletek do rozgryzania i żucia, pastylek do ssania czy zawiesin doustnych. Zawierają one związki nieorganiczne, które wpływają na środowisko i pH panujące w żołądku. Ich niewątpliwą zaletą jest szybki czas działania — efekt pojawia się już po kilku-kilkunastu minutach od przyjęcia leku. Mogą być zatem stosowane w nagłych sytuacjach, gdy zgaga ulega nasileniu. W łagodzeniu zgagi stosuje się m.in. : wodorowęglan sodu, węglan wapnia, węglan magnezu, alginian sodu, fosforan glinu.
Bardziej uporczywa i nasilona zgaga może wymagać zastosowania leków hamujących wydzielanie kwasu solnego, tj. inhibitorów pompy protonowej, tzw. IPP. Wpływają one na komórki żołądka, zmniejszając wydzielanie kwasu, a tym samym zwiększając pH w żołądku. Na efekt ich działania trzeba jednak poczekać dłużej — od kilku do kilkunastu godzin, w zależności od substancji czynnej i jej dawki. W związki z tym nie nadają się one do szybkiego łagodzenia zgagi. Wśród inhibitorów pompy protonowej wyróżnia się m.in. omperazol, esomeprazol, pantoprazol.
Do leczenia zgagi można używać także leków, zawierających substancje hamujące receptory histaminowe H2 obecne w żołądku. Efektem ich działania jest zmniejszone wydzielanie kwasu solnego. Wśród tego rodzaju substancji wyróżnia się ranitydynę, cymetydynę oraz famotydynę.
Domowe sposoby na zgagę
Zgaga może być również łagodzona domowymi sposobami. Powinny one jednak stanowić uzupełnienie terapii, a nie jej podstawę. Ulgę w zgadze może przynieść imbir, bądź prażone, niesolone migdały. Alternatywą może być mleko i jego przetwory, które zobojętniają kwas w żołądku i pomagają pozbyć się uczucia pieczenia. Metodą, która pomaga zapobiec zgadze, jest z kolei picie kleiku z siemienia lnianego, który powinien być spożyty około godziny przed posiłkiem. Warto wykorzystać również zioła, które regulują pracę układu pokarmowego, w tym rumianek, prawoślaz, koper włoski i kminek.
